Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında kat irtifakı ya da kat mülkiyeti kurulmuş olan binalarda, bir bağımsız bölüme kat mülkiyeti yönünden düşen pay, kısaca arsa payı olarak ifade ediliyor. Arsa payı bir arsa üzerinde yapılan gayrimenkulün metrekaresine göre belirleniyor. Söz konusu ana taşınmazın metrekaresi hesaplandıktan sonra hak sahiplerine bağımsız bölümlerin metrekaresi üzerinden dağıtım yapılır.
Arsa payları, ortak mülkiyettir ve kat mülkiyeti ya da kat irtifakından bağımsız şekilde devredilemez ya da miras yoluyla başka birine geçemez. Arsa payı hesaplamalarında belli başlı kriterler söz konusudur. Bu hesaplamada binanın bulunduğu bölgenin bağlı olduğu belediye tarafından belirlenen rayiç bedel ve her bir bağımsız bölüm için metrekare cinsinden büyüklüğü değerlendiriliyor.
Arsa Payı Nasıl Hesaplanır?
Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından arsa payı değeri üzerinden hak sahiplerine düşen alanların büyüklüğü ve metrekare karşılığı oran olarak hesaplanır. Örneğin 10/140 gibi bir oran üzerinden hesaplama yapılabilir. Arsa payı değeri hesaplaması yapılırken Tapu Sicil Müdürlüğünün prosedürleri dikkate alınır. Ana taşınmazın toplam metrekaresi arsa payına bölündüğünde, hak sahibinin arsa üzerindeki hakkı tespit edilmiş olur.
Arsa payı hesaplamada örnek üzerinden gidecek olursak, toplam 1000 metrekarelik bir ana taşınmaz için 10/140 arsa payı oranında hak sahibi olan kişi, arsa üzerinde 1000×10/140 oranında hakka sahip olur.
Ana yapının yer aldığı arsa üzerinde birden fazla hak sahibi varsa, arsa payını kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmadan hesaplamak mümkün değildir. Arsa payı hesaplamalarında tutarsızlık olduğunu fark eden hak sahipleri, ilgili makamlara başvurarak durumun yeniden değerlendirilmesini isteyebilirler. Mahkeme sonucuna göre gerek görülürse oranlar değerlendirilerek yeniden hesaplanabilir.
Arsa payı hesaplamasının adil olarak gerçekleştirilebilmesi için üzerinde durulması gereken konu, arsa payının bağımsız bölümlerin adetlerine bölünerek eşit birer pay olarak verilemeyeceğidir. Bunun dışında bağımsız bölümlerin metrekarelerine göre pay verilmesi de söz konusu olamaz. Bu sebeplerden dolayı arsa payı hesaplaması kanunlara ve usulüne uygun olarak yapılması hassasiyet taşıyan bir konu olarak gündeme geliyor.
Arsa payı paylaşımının orantılı yapılmadığı bir durum oluştuğunda yeniden gözden geçirilmesi ve gerektiğinde gerçek arsa payının hak sahiplerine verilmesi amacıyla mahkemeye başvuru hakkının değerlendirilmesi gerekiyor.
Bir cevap yazın