29 March, 2024

Dolar Endeksi Nedir ve Ne İşe Yarar?

Dolar, sadece ülkemizde değil bütün dünya genelinde uluslar arası piyasalarda yatırım yapmış olan veya sadece ilgiden dolayı verileri takip eden herkes, yerel para biriminin nasıl bir durumda olduğunu kavrayabilmek amacıyla karşılaştırmada bulunduğu bir para birimidir. Güvenli, geçerli ve çok güçlü bir para birimi olmasından dolayı dünyanın hemen hemen her yerinde rahat bir şekilde kullanılabilmektedir. Fakat doların karşısında yerel olan para birimlerinin değerini incelemek, kavramak ve karşılaştırma yapabilmek birçok farklı ülkede yatırımı bulunan kişiler ya da ekonomistler için zorluğa neden olabilmektedir, işte tam da bu yüzden dolar endeksi vardır; dolar endeksi sayesinde piyasalarda en fazla işlem gören para birimlerinin karşısında doların ne değerde olduğu hesaplanmaktadır. Dolar endeksi, bir para birimi gibi DXY kodu ile işlem görmektedir, bu kod ile takip edilmektedir.

birevim faizsiz ev

DOLAR ENDEKSİ NASIL ORTAYA ÇIKTI

Dolar endeksi, doların piyasalarda dolaşıma girebilmesini sağlamış olan Bretton Woods anlaşmasını takiben ortaya çıkmıştır. 1944 yılında imzalanmış olan bu anlaşmanın kapsamında çeşitli birçok ülkeye dolar yardımında bulunuldu; iyimser bir niyet taşıdığı söylense de, bu anlaşmanın ardından dolar uluslar arası piyasalarda, diğer ülkelerin para birimlerinin karşısında çok büyük bir güç ve otorite sağlamış oldu. Bu anlaşmanın kapsamında, farklı ülkelerde dolaşıma girmeye başlamış olan dolar için bir değer belirlenmesi gerekiyordu. Eğer bir değer belirlenmezse doların hangi değerde olduğu bilinmeyecek ve bu yüzden de bozdurmak bile mümkün olmayacaktı. İlerleyen bu süreçte, 1 ons altının 35 dolara eşit olduğu belgelenmiş, anlaşmanın kapsamında doların 44 ülkeni para birimleri karşısında ne değerde olduğu hesaplanmıştır. Sonrasında ABD Merkez Bankası bu anlaşmayı bozmuş ve serbest kur sistemine geçiş yapmıştır. Bir değerleme yapabilmek amacı ile de dolar endeksini ortaya koymuştur.

DOLAR ENDEKSİ NASIL YORUMLANMALI

Dolar endeksinin birincil amacı, bu kadar fazla kullanılan bu para biriminin dünya genelindeki değerinin ne olduğunu hesaplamaktır. Dolar endeksi mevcut olmasaydı, sadece yerel para birimleri karşısında doların ne değerde olduğunun bir değerlendirmesi yapılabilecekti, fakat dünya genelinde doların ne durumda olduğu ile ilgili bir bilgiye ulaşmak zaman alacaktı. Bu nedenle de, dolar endeksini yorumlarken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta bunun dünya çapında bir değer olduğunu göz önünde bulundurmaktır. Nasıl yorumlanacağı da yükseliş veya düşüş kişiye ne anlam ifade ediyorsa ona göre değişiklik göstermektedir. Eğer ki dolar endeksi yukarı yönlü bir hareket halinde ise, bu dünya çapında doların değer kazandığı; aşağı yönlü bir hareket halinde ise de doların değer kaybetmekte olduğu anlamı çıkmaktadır.

Ancak bu duru yerel para birimlerinden ayrı tutmak gerekmektedir. Örneğin geçen yıl, dolar endeksi aşağı yönlü bir hareket halindeyken, ülkemizde çok büyük hatta rekor bir yükseliş yaşamıştır.

birevim
Paylaş